شناسایی ژنوتیپ های جو (Hordeum vulgare L.) متحمل به خشکی با استفاده از شاخص‌های تحمل تنش

نویسندگان

  • الهه توکل استادیار بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز.
  • امید نوروزی کارشناس ارشد اصلاح نباتات بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز.
چکیده مقاله:

تنش خشکی انتهای فصل از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی است. به‌منظور شناسایی ارقام متحمل به خشکی جو از بین 79 رقم خارجی و یک رقم شاهد ایرانی و نیز تعیین ارتباط بین اجزای عملکرد با شاخص‌های تحمل به تنش، آزمایشی تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. از بین شاخص‌های مختلف تحمل به خشکی،MP، HMP، GMPو  STIبیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار را با عملکرد در هردو شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی نشان دادند و به‌عنوان بهترین معیارهای تعیین ارقام متحمل تعیین گردیدند. بعلاوه، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله و وزن صد دانه در هر دو شرایط همبستگی مثبت و معنی‌داری را با شاخص‌های تحمل نشان دادند. با توجه به نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، دو مؤلفه اول توانستند درمجموع 97 درصد از تغییرات را توجیه نمایند که مؤلفه اول به‌عنوان مؤلفه مقاومت و پایداری عملکرد و مؤلفه دوم به‌عنوان مؤلفه حساسیت معرفی شدند. با توجه به آنالیزهای آماری مختلف انجام‌شده ارقام 88 و 145 به‌عنوان متحمل‌ترین ارقام شناسایی شدند. تجزیه خوشه‌ای بر اساس شاخص‌های تحمل تنش و عملکرد در هر دو شرایط تنش و بدون تنش 80 رقم موردبررسی را در چهار گروه مجزا قرارداد. نتایج این تحقیق منبع مناسبی برای استفاده در برنامه‌های اصلاحی ارقام جو پاییزه برای افزایش تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم ایرانی و نیز تولید ارقام متحمل به خشکی فراهم می‌آورد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شناسایی ژنوتیپ‌های برتر متحمل خشکی جو (Hordeum vulgare L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش

خشکی حدود 40 تا 60% اراضی کشاورزی دنیا را تحت تاثیر قرار می دهد. ایران با متوسط نزولات آسمانی 240 میلی متر در زمره مناطق خشک و نیمه خشک دنیا قرار می گیرد. به منظور شناسایی بهترین شاخص های تحمل تنش و سپس گزینش برترین ژنوتیپ های جو، این آزمایش با تعداد 20 رقم و لاین امیدبخش جو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دو شرایط ( آبیاری نرمال و قطع آبیاری بعد از 50% سنبله دهی) در ایستگاه تحقی...

متن کامل

شناسایی ژنوتیپ های جو (hordeum vulgare l.) متحمل به خشکی با استفاده از شاخص های تحمل تنش

تنش خشکی انتهای فصل از مهم ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی است. به منظور شناسایی ارقام متحمل به خشکی جو از بین 79 رقم خارجی و یک رقم شاهد ایرانی و نیز تعیین ارتباط بین اجزای عملکرد با شاخص های تحمل به تنش، آزمایشی تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. از بین شاخص های مختلف تحمل به خشکی،mp، hmp، gmpو  stiبیشترین همبستگی مثبت و معنی...

متن کامل

شناسایی ژنوتیپ¬های متحمل به تنش خشکی در کلزا با استفاده از شاخص¬های تحمل

خشکی از مهمترین خطرات جدی برای افزایش راندمان و تولید موفق محصولات زراعی در ایران و جهان است. در این مطالعه به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ¬های کلزا، غربال کردن شاخص¬های شاخص‌های کمی مقاومت به خشکی و شناسایی ژنوتیپ¬های متحمل به خشکی، تعداد 16 ژنوتیپ کلزا در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط، تنش خشکی و بدون تنش، در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی ...

متن کامل

ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های جو (Hordeum vulgare L.) با استفاده از خصوصیات فیزیولوژیکی و شاخص‌های تحمل به خشکی

منظور بررسی واکنش ژنوتیپ‌های جو به تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی و مراحل رویشی و زایشی، بیست ژنوتیپ و دو رقم زراعی جو در شرایط کنترل‌شده و در مزرعه در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش رطوبتی مورد مقایسه قرار گرفتند. خصوصیات فیزیولوژیک، شاخص‌های مقاومت به خشکی و صفات مربوط به جوانه‌زنی ژنوتیپ‌ها در هر دو شرایط اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که در شرایط کنترل‌شده با کاهش پتانسیل آب (از سطح شاهد تا 1/0 م...

متن کامل

شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی در گندم دیم با استفاده از شاخص های تحمل خشکی

Among different environmental stresses, drought is of great importance that induces a highly negative effect on crop production. In order to evaluate drought tolerance in dryland wheat genotypes, 36 genotypes were studied in a randomized complete block design with three replications under rainfed (drought stress) and supplemental irrigation conditions during 2016–2017 growing season in Research...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 1

صفحات  55- 66

تاریخ انتشار 2017-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023